پیشینه تحقیق

2- پیشینه تحقیق

Rugaihuruza (2007) در مقاله­ای به بررسی عوامل تأثیرگذار بر کارآیی عملیاتی و بهره وری پرداخته است. او که به عنوان رئیس بندر دارالسلام شناخته می­شود، این بندر را به عنوان مورد کاوی انتخاب کرده است.

یکی از فاکتورهای تأثیر گذار بر کارآیی و بهره وری بنادر که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است زمان ماندگاری کانتینر در بندر است. نویسنده در این تحقیق به ارتباط موجود بین زمان ماندگاری کالا و ظرفیت بندر دارالسلام پرداخته است و با رسم گراف ها به کاهش ظرفیت پایانه کانتینری به دلیل افزایش زمان ماندگاری کالا اشاره می­کند که در ادامه گراف نتیجه گرفته شده نشان داده شده است.

شکل 1 تأثیر زمان ماندگاری کانتینر بر ظرفیت پایانه کانتینری در بندر دارالسلام

با توجه به شکل 1 دراین تحقیق نشان داده شده است که با افزایش زمان ماندگاری کانتینر در پایانه کانتینری دارالسلام از  یک روز تا بیست روز میزان ظرفیت کانتینر بطور چشمگیری کاهش می­یابد.

JimNicoll (2007) روش بکارگرفته برای کاهش زمان ماندگاری کالا در بندر Halifax را سیستم پیگیری کانتینر یا CTSمعرفی می­کند و در این روش برای کاهش رسوب کالا چهار مرحله زیر انجام می­گیرد.

1.   کانتینرهای رسیده بر اساس اطلاعات ورودی در نزدیکترین  مکان و کوتاهترین زمان ذخیره می­شوند.

2.   اطلاعات مربوط به هر کانتینر در یک بانک اطلاعاتی ذخیره می­شود.

3.   از نرم افزارهایی برای آنالیز داده استفاده می­شود تا زمان ماندگاری و ترانزیت کالا در هر لحظه قابل وصول باشد.

4.   بطور مداوم از روش های جدید برای بهبود این سیتم استفاده می­شود.

ماندگاری و رسوب کالا در پایانه های هوایی در کشور تایوان موضوع تحقیقی است که IngHsu و دیگران (2009) به آن پرداخته­اند. هدف از این تحقیق بررسی فاکتور های مؤثر بر ترخیص کالا توسط صاحبان آنها در ترمینال های بین المللی هوایی و ارائه یک مدل بر اساس مباحث ریاضی که بیان کننده دلایل تأخیر در ترخیص کالاست و آنالیز این دلایل، عنوان شده است.

یکی از نخستین تحقیقاتی که در زمینه رسوب کالا در بنادر ایران بصورت آکادمیک انجام شده است تحقیقی است که شهشهانی (1361) در آن به بررسی مشکلات تراکم کالا در بنادر ایران پرداخته است. در این تحقیق اشاره­ای به عوامل تأثیرگذار بر رسوب کالا در بنادر نشده است و هدف از انجام تحقیق بررسی تأثیر تراکم کالا در روند عملیاتی بنادر عنوان شده است.

از نظر شهشهانی(1361) منظور ازتراکم کالا در بنادر، کالاهایی هستند که از طریق واردات به کشور وارد شده­اند و در انتظار ترخیص و حمل از انبارها و محوطه های گمرکی قرار دارند که در بنادر رویهم انباشته شده وچون مرتباً کالاهای جدید بایستی تخلیه شوند در روند معمول کار اختلال بوجود می­آورند و با توجه به افزایش واردات دریایی کشور لزوم رفع تراکم کالا در بنادر با توجه به روند انجام عملیات ترخیص کالا مورد توجه باید قرار گیرد.

آزرمی (1363) به بررسی نحوه بهینه‌سازی تعرفه انباری در بنادر جنوب کشور پرداخته است. نویسنده در این تحقیق هدف کلی از انجام آن را همسوئی با سیاست‌های دولت جمهوری اسلامی به منظور توزیع به موقع کالا در بنادر به عنوان مبادی ورودی و همچنین تعیین قیمت تمام شده خدمات به منظور واگذاری امور دولتی به بخش خصوصی و فعال نمودن بخش خصوصی می‌باشد.

سرائی(1374) در تحقیقی با توجه به ارتباط رسوب کالا با میزان ظرفیت حمل و نقل جاده­ای، ابتدا میزان تجاری و ظرفیت زیربنایی و روبنایی حمل و نقل زمینی در سال های آتی از زمان انجام تحقیق را پیش بینی، آنگاه با توجه به پیش بینی های به عمل آمده روند تغییرات رسوب کالا در سه سناریوی بدبینانه، میانه و خوشبینانه برآورد کرده است.

حق شناش و جعفری (1377) در تحقیق خود چگونگی کاهش متوسط سرویس تایم در بندر نوشهر را مورد ارزیابی قرار داده اند. در این تحقیق چهار عامل افزایش حجم تخلیه و بارگیری از افزایش واردات غیر نفتی، تعداد و وضعیت تجهیزات تخلیه و بارگیری و وسایل حمل و نقل داخلی بندر، کمبود وسایل و ماشین آلات برای حمل کالا و کمبود انبار برای نگهداری کالا به عنوان عوامل تأثیر گذار بر سرویس تایم معرفی شده است.

بررسی روشهای کاهش هزینه‌ها در مبادی ورودی با تأکید بر بنادر موضوع تحقیقی است که  واعظی (1379)انجام داده است. از نظر نویسنده صادرات و واردات یکی از حلقه‌های اساسی زنجیره اقتصادی محسوب می‌گردد و مستلزم بستری مناسب برای تبادل کالا از مبادی کشور است. این تحقیق به هزینه‌های عملیات بندری، انبارداری و هزینه توقف کشتی‌ها در بنادر به عنوان مهمترین هزینه های پرداخت شده می­پردازد. و به دنبال پیدا کردن راه‌حل مناسبی جهت تقلیل هزینه‌های بندری است و در این رابطه سه عامل مدت زمان نگهداری کالا در انبار و افزایش سرعت ورود و خروج کالا، روشهای تخلیه و بارگیری و کاهش توقف کشتی‌ها و ارزیابی قوانین و مقررات موجود و تأثیرگذاری عملیات واگذاری بنادر به بخش خصوصی مطرح شده است.

یکی از آخرین تحقیقات انجام شده در مورد رسوب کالا در بنادر مربوط می­شود به تحقیقی که رسولی و دیگران (1388) انجام داده­اند و به بیان برخی از عوامل مؤثر در رسوب کالا در بندر پرداخته­اند. در این تحقیق از هیچ روش آماری استفاده نشده است و صرفاً نویسنده برخی از عوامل مؤثر در رسوب کالا را بیان کرده است.

عواملی همچون مسایل گمرکی و فراهم نبودن امکانات ویژه حمل و نقل به عنوان عوامل مؤثر در رسوب کالا در این تحقیق معرفی شده اند.